Activiteiten 2012
In 2012 heeft heemkundevereniging Berchs-Heem -buiten de reguliere- de volgende activiteiten gehouden:
(Klik op de rood geaccentueerde tekst voor meer betreffende info)

02-11-2012 Burgemeester van Erp terug in Burgemeester van Erpstraat
Berchs-Heem is in het bezit gekomen van twee olieverf schilderijen van de familie Rutten uit Wamel. Zij kozen voor het Berchs-Heem om deze portretstukken te bewaren.
Lambert van Hintum hangt de schilderijen met daarop Burgemeester van Erp 1855 – 1912 en zijn vrouw Maria Ida van Amstel 1854-1935 aan de muur in de Heemkamer van Berchs-Heem.
Burgemeester van Erp (geboren in 1855) was vanaf 1878 eerst raadslid en sedert 1887 wethouder en daarna van 9 september 1904 tot 1912 werd hij benoemd tot Burgemeester van Berghem. Op 24 juli 1912 overleed Johannes Jacobus van Erp na een kort ziekbed vrij plotseling.
Op 10 september 1948 werd er een straat naar deze goedaardige Burgemeester vernoemd. De familie van Erp woonde in de Burgemeester van Erpstraat 26 (voorheen bowling). Het indrukwekkende stamhuis met name het achterhuis werd in 1985 door brand verwoest de gehele boerderij dateerde uit het eind van de negentiende eeuw. De 2 schilderijen zijn geschilderd door Aloysius Bogaerts 1878-1957 uit den Bosch, en zijn na de dood van Burgemeester Van Erp pas in 1925 geschilderd.
Berchs-Heem is trots dat de pronkstukken van Burgemeester van Erp en van zijn vrouw weer terug zijn in de Heemkamer (in het oude gemeentehuis) in de Burgemeester van Erpstraat.

26-10-2012 theaterproductie ‘Saldaote’
Natuurtheater Hoessenbosch – Hoessenboslaan (nabij nummer 51) Berghem
Grote run op kaartjes ‘Saldaote’ verwacht!
Het gonst in het dorp over de komende theaterproductie ‘Saldaote’ van de verenigingen Amicitia, Berchs-Heem, Hoessenbosch en stichting Uit ’t Bosch. Er lijkt meer belangstelling te zijn voor de voorstellingen dan er kaartjes zijn.
De handverkoop van de kaartjes start op zaterdagavond 8 september bij de theaterkassa van Hoessenbosch. Ook op zondagmiddag 9 september zijn daar voor de voorstelling van ‘De Klokkentikker’ ook nog kaarten te koop.
De kaartjes kosten €12,50 en zijn inclusief 2 consumpties. U kunt maximaal 4 kaartjes per persoon kopen.
Vanaf 10 september zijn de overgebleven kaartjes te koop bij Drogisterij Bloemers en via online verkoop op de website van Uit ’t Bosch.
‘Saldaote’ gaat over de uitzending van 57 Bergse soldaten naar Nederlands Indië en de situatie bij het thuisfront . Als theatervorm lijkt ‘Saldaote’ enigszins op de voorstelling ‘De zwarte ruiter’, dus op verschillende locaties maar nu verspreid over Berghem.
Er zijn 6 voorstellingen in de weekenden van week 43 (vrijdag 26 okt. t/m zondag 28 okt.) en 44 (vrijdag 2 nov. t/m zondag 4 nov.). Per voorstelling zijn maximaal 100 kaarten beschikbaar.
Wees er snel bij want er zijn maar een beperkt aantal kaarten beschikbaar en ‘Op is op’.

08- en 09-2012 Open Monumentendagen
Met monumenten, rondleidingen en busexcursie
Heemkamer Sint Willibrordusstraat 49 Berghem
De heemkamer van Berchs-Heem is geopend op zaterdag 8 september van 11.00u – 16.00u.
In 2012 vindt de Open Monumentendag plaats op zaterdag 8 en zondag 9 september. Het thema is dit jaar Groen van Toen. De gemeente Oss heeft diverse interessante monumenten die goed binnen dat thema passen, zoals de pastorietuin in Berghem, de kloostertuin de Hof van Lof in Megen, het Leerlooierijhuisje in Ravenstein met de fraaie stadstuin en de Oude Pastorie in Macharen die omringd is door mooie tuinen.
Er zijn ook ‘groene’ activiteiten: in het Erfgoedlokaal Haren is de tentoonstelling ‘Groenrijk Haren’ te bezoeken, vanaf de toren van de Grote Kerk in Oss is het groen in de gemeente en verre omgeving te bekijken en heemkundevereniging Berchs-heem heeft een groene fietsroute in Berghem uitgezet. Dit jaar heeft zich weer een aantal nieuwe monumenten aangemeld, zoals de St. Rochuskapel in Deursen en het kerkje in Oijen, dat in gebruik is als woning. Er zijn ruim 40 monumenten gratis te bezoeken én er zijn diverse activiteiten zoals bus excursies, (kinder) rondleidingen, tentoonstellingen, muziek, stads- en dorpswandelingen.

28-06-2012 Lezing medicatie en gezondheidszorg in de Brabantse historie
In zaal Merx -Burgemeester van Erpstraat organiseert heemkundevereniging Berchs-Heem op donderdag 28 juni een lezing verzorgt Adriaan Sanders. Hij zal ons vertellen over geneeswijzen van 100 jaar geleden waarbij geloof, bijgeloof en kwakzalverij nauwelijks te onderscheiden waren van geneeskunde.
Aanvang 20.00 uur
Het bestuur van Berchs-Heem

01-05-2012 Ondersteuning Dorpsraad Berghem voor behoud Meester Gielenplein
Het bestuur van Berchs-Heem heeft onderstaande brief van de dorpraad Berghem ontvangen:
Aan het College van Burgemeester
en Wethouders van de Gemeente Oss
Postbus 5
5340 BA Oss
Betr. verzoek Heemkundevereniging ‘Berchs-Heem’ tot behoud van de naam
Mr. Gielenplein en benoemen van nieuwe straatnaam ‘Maria Sofia Kraanhofje’.
Ons kenmerk: U 010512 01
Berghem, 1 mei 2012.
Geacht College,
Op 13 april 2012 bereikte ons een kopie van het verzoek van Heemkundevereniging ‘Berchs-Heem’ aan het College van Burgemeester en Wethouders, (de dato 5 april 2012) om de naam ‘Mr. Gielenplein’ als zodanig te behouden.
Tevens werd verzocht om een nieuwe straatnaam te honoreren en wel het ‘Maria Sofia Kraanhofje’.
Dit verzoek werd mede als kopie gestuurd naar de stichting ‘De Nieuwe Berchplaets’ die, in samenspraak met Gemeente en Dorpsraad, actief is in het vormen van een nieuw centrumplan voor Berghem.
Het nieuwe gemeenschapshuis ‘De Berchplaets’ zal medio 2013 verrijzen en omgeven zijn door twee pleinen.
Wij ondersteunen het verzoek van Heemkundevereniging ‘Berchs-Heem’ van ganser harte en adviseren inderdaad ook om:
het plein grenzend aan Willibrordusstraat en Sportstraat te benoemen tot ‘Mr. Gielenplein’. Mr. Gielen, een markante persoonlijkheid, heeft veel gedaan voor de ontwikkeling van de bewoners van Berghem.
wij kunnen ons in beginsel vinden in de aanduiding/benaming ‘Berchs Veld’ of ‘Bergs Veld’ voor het toekomstige plein/grasveld op de hoek Veldstraat/Sportstraat, zoals dat ook in het Beeldkwaliteitsplan is benoemd. Dit sluit naar alle waarschijnlijkheid goed aan op de vroegere aanduiding van dat gebied als: ‘’t Veld’. Echter ook voor de definitieve besluitvorming over deze naamsaanduiding verzoeken wij u contact te leggen met de straatnamencommissie.
een nieuw in te richten straat, ter plaatse van de omgeving van de huidige kiosk (bij de nieuw te bouwen woningen daar) te vernoemen naar mevr. Maria Sofia Kraan, vroedvrouw (verloskundige) in Berghem; terecht een waardering voor haar werk als mens en professional in het verleden van de Gemeente Berghem. Deze straat zou dan worden genoemd: ‘Maria Sofia Kraanhofje’ .
Wij zien uw reactie in relatie tot bovenstaande ondersteuning met veel belangstelling tegemoet.
Hoogachtend
Dorpsraad Berghem
Gerard Broers, voorzitter
p/o Marianne Dreese
secretariaat.
i.a.a. Heemkundevereniging ‘Berchs-Heem, Stichting ‘De Nieuwe Berchplaets’.

22-04-2012 Excursie Erfgoedlokaal Haren
Heemkundevereniging Berchs-Heem organiseert een excursie.
Nieuwerwetsigheden als stofzuiger en strijkijzer, maar ook de ouderwetse emaille lampetkan zijn er te zien. Het hart van de tentoonstelling echter, is een serie foto’s van Ton Lotterman, over de veranderende positie van de vrouw.
Op een van de foto’s dekt de echtgenote van de Harense bakker de tafel met? Bums dwarsgebakken, het fabrieksbrood uit de jaren zestig. Een foto uit de jaren vijftig laat een meisje zien in een gebreid jurkje, hetzelfde jurkje ligt nu naast de foto.
Filmbeelden uit het archief van ‘Hier en Nu’ uit Hilversum bieden ook een kijkje op de ontwikkeling van de vrouw. Foto’s van deze excursie vind je hier.

28-02-2012: Berchs-Heem in beroep tegen beslissing van gemeente Oss
Berchs-Heem gaat in beroep tegen beslissing van gemeente Oss
Met enige regelmaat informeert het bestuur van Berchs-Heem u over de voortgang rondom de benoeming van baarhuisje/ lijkenhuisje in Berghem tot gemeentelijk monument.
Berchs-Heem tekent beroep aan tegen de beslissing van de gemeente tot niet aanwijzing gemeentelijk monument baarhuisje/ lijkenhuisje in Berghem bij de Rechter 13 december 2011.
Lees verder (brief van 13 december 2011)
Rechtbank te ’s Hertogenbosch behandelt de zaak m.b.t. baarhuisje op vrijdag 16 maart aanstaande om 14.45 uur.
Berchs-Heem komt met aanvullend bewijs en kenmerken waarom het Baarhuisje een historisch monument is.

29-01-2012 Overlijden Herman van de Camp
Herman van de Camp, medeoprichter van Heemkundevereniging Berchs-Heem, is op 29 januari 2012, op 83 jarige leeftijd overleden.
Herman is vanaf de oprichting in 1992 tot het jaar 2004 secretaris van de vereniging geweest. Hij was een drijvende kracht die zich graag met heemkunde bezig hield en ook andere enthousiast maakte voor de geschiedenis van Berghem en haar directe omgeving.
Vooral de geestelijken uit Berghem werden door Herman in kaart gebracht. Hier is een tentoonstelling over geweest in de parochiekerk van Berghem, tijdens het 50 jarig priesterjubileum van pastoor van Genugten.
Voor zijn grote verdiensten voor de heemkunde heeft hij bij zijn afscheid als secretaris van Berchs-Heem, een zilveren speldje van verdienste mogen ontvangen van Brabants Heem en is hij erelid van Berchs-Heem geworden.
Tijdens een van de vele gastlessen aan de basisschool in Berghem werd Herman door een leerling, meneer Heemkunde genoemd.
Waar de heemkundevereniging Berchs-Heem naar buiten trad was Herman aanwezig.

24-01-2012 Lezing “De Bende van Oss”
Verslag van een boeiende avond
Op dinsdag 24 januari 2012 gaf Leo Hoeks een geheel vernieuwde lezing over de Bende van Oss met als titel “Sabel tegen Mes”. Om de stemming er al vast in te brengen speelde René van Rooij, bekend als een van het duo Pap en Pudding, bij binnenkomst van de zaal op zijn trekzak.
Leo begon de lezing door aan te geven dat er 3 fases zijn over de geschiedenis van wat is gaan heten de “Bende van Oss” wat zich afspeelde over een periode van ruim 50 jaar.
De eerste fase ging over de moord rond de wachtmeester van de marechaussee in het jaar 1893.
De tweede fase speelt in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw als politie en marechaussee de strijd aangaan met een aantal criminele elementen in Oss en omgeving. Ook in deze fase kwam het dorp Berghem in beeld zoals onder andere café van Hintum, café van Jan Loeffen en notaris bijvoet.
Nadat de meeste zaken rond 1935 zijn opgelost breekt de derde fase aan. Namelijk de zaak Oss wordt een nationale zaak en verplaatst zich van Brabant naar het Binnenhof in den Haag. Het Parlement en pers bemoeien zich er mee wat er uiteindelijk toe leidde dat het laatste Kabinet Colijn door ‘de kwestie Oss’ is gevallen.
Met zijn bijzondere manier van vertellen wist Leo Hoeks de hele zaal zo te boeien dat het muisstil was.
Leo liet ook nog het restant zien van een revolver vermoedelijk van het type Wesley (eigenaar Jan van de Coolwijk). Het werd gevonden onder een haag op het Reut tijdens het bouwrijp maken voor nieuwbouw.
Het Reut is de uitloop van het Osse Schaijksveld.
Namen als Piet , Wim, Marinus, Wimke, Peer en Piet de Bie werden genoemd. Zij probeerden voor hun overvallen, inbraken en roofmoorden een goed alibi te vinden, wat ze niet helemaal gelukt is.
Tijdens de pauze pakte René van Rooij zijn accordeon en met zijn mooie noten en zang zoals “Loat ze mar Komme” kreeg hij de zaal op zijn hand.
Leo en René bedankt voor deze bijzondere mooie avond, het was meer dan de moeite waard om hiervoor van huis te gaan.
Het Bestuur van Berchs-Heem.